BIM integrum

Joeri Beneens was de aannemer voor dit project en geeft een extra woordje uitleg.

Wat is BIM?

Joeri: "BIM staat voor 'Building Information modeling'. Het tekenen van bouwprojecten is de laatste jaren geëvolueerd naar 3D-tekenen. Vroeger werd er in 2D getekend in Autocad, daarvoor met pen en papier. Van 2D naar 3D was een mooie vooruitgang. Bij BIM gaan we niet meer met lijntjes tekenen maar we gaan met materialen en informatie in het model toevoegen. In Revit maken we families of bibliotheken aan waarmee we het gebouw ontwerpen. We tekenen dus volledig in 3D: vertrekkende uit de fundering, de structuur, de wanden, de ramen erin. Maar we gaan verder dan dit: we gaan ook de technieken erin tekenen. Alle leidingen, HVAC (Heating, Ventilation en Airconditioning), de elektriciteit, het BEO-veld, de warmtepomp … al deze technieken nemen we hierin op om zo clash detection te doen. Dit zijn conflicten die je al kunt oplossen in de tekening voor we starten voor de productie van het gebouw. Hierdoor kunnen we een heel deel fouten uitsluiten in de tekening waardoor we er niet mee geconfronteerd zullen worden op de werf. Op deze manier werken we efficiënter en worden we niet geconfronteerd met fouten op de werf die enorm veel geld kunnen kosten. Het tekenwerk vraagt inhoudelijk veel voorbereidingstijd in vergelijking met traditioneel 2D ontwerpen maar dit winnen we terug doordat we fouten voorkomen op de werf."

Urban mining

Is BIM een (circulaire) meerwaarde en waarom?

Joeri: “Wat wij vandaag in dit project gedaan hebben is gezorgd dat we via onze BIM ook urban mining mogelijk gaan maken. Dit betekent dat we de toekomstige gebouwen gaan bouwen met het materiaal van gebouwen die we niet meer kunnen gebruiken en hiervoor geen virgin materialen gaan ontginnen. Door de tekeningen te connecteren met het gebouw en gedetailleerd genoeg te maken en uit te breiden wordt dat mogelijk. Elk onderdeel in dat gebouw krijgt een eigen nummer dat op het onderdeel zelf aangebracht wordt, bijvoorbeeld op de funderingszone. Die nummers komen vervolgens terug in de tekening. Het werkt ook omgekeerd: als we het gebouw bijvoorbeeld gaan demonteren, zien we waar dat stuk in het gebouw gezeten heeft. Als we het gebouw op een bepaald moment zouden moeten afbreken dan kunnen we op voorhand een lijst trekken en dan zien we hoeveel funderingen, balken, aantal vierkante meter glas, dak, isolatie enz. erin zitten. Alle parameters die wij willen kennen van onderdelen en materialen hangen wij vast aan de tekening, ook de technische fiches en de manier van monteren en demonteren zijn mee opgenomen in het model. Hierdoor is op het einde van de gebruiksfase van dit gebouw de waarde makkelijk te bepalen.”

Hoe hebben jullie BIM juist geïntegreerd in dit project? Tot in welk detail is er gemodelleerd?

Joeri: “West architectuur is vanaf het ontwerp al beginnen tekenen in BIM en we gaan tot op elk detail kunnen zeggen welke technieken mee zijn opgenomen. Dus de HVAC, de onderdelen van HVAC, alle ventilatiebuizen, alle kabelgoten en verlichting, de klimaatbalken … . De gradatie van Level of Development (LOD) zit tussen de 400 en 500. Dit is een industriestandaard die definieert hoe de 3D-geometrie van het gebouwmodel verschillende niveaus van verfijning kan bereiken, en wordt gebruikt als maatstaf voor het vereiste serviceniveau.”

Gebruikt Beneens BIM in alle projecten? Zien jullie nog grote hindernissen om BIM te integreren in elk bouwproject?

Joeri: “Wij gebruiken momenteel BIM in alle houtbouwprojecten. We voelen wel dat we het meer en meer gaan toepassen in de traditionele bouwprojecten. We zijn ook op zoek naar extra BIM-tekenaars die we kunnen inzetten in de traditionele projecten. We merken dat projectontwikkelaars meer en meer vragende partij zijn om BIM te integreren in projecten.”

Ervaart Beneens aan de lijve de voordelen van BIM sedert de integratie? Zijn er bijvoorbeeld minder problemen/clashes op de werf sinds er gewerkt wordt in een BIM-model?

Joeri: “Vanaf het eerste project dat we in BIM gestart zijn, ervaren we hier de voordelen van. We zouden niet meer weten hoe we het zonder BIM moeten organiseren. Het Level of Development is steeds groter geworden omdat we machines moeten aansturen. In alle bedrijven zal BIM voornamer en de standaard worden. Meer architecten zullen vanuit die manier gaan ontwerpen en de plannen aanleveren aan de aannemers.”

Zal het BIM-model van ’t Centrum in elk stadium gebruikt worden (ontwerp, uitvoering, beheer) en zo ja, op welke manier?

Joeri: “Ja, we hebben het BIM-model gebruikt in elk stadium: in de voorbereiding, de uitvoering, de productie, uitvoering, plaatsing van de technieken en ook in het postinterventiedossier. We gaan dit ook aan Calculus, een sterk uitgewerkt gebouwenbeheersysteem, vasthangen en daarom zal het ook de aansturing worden van de techniekers die instaan voor het onderhoud. Er worden rapporten gegenereerd om bijvoorbeeld de filter van de luchtgroep te vervangen: de techniekers gaan de BIM-tekening gebruiken omdat ze zo weten op welke verdieping ze moeten zijn en bij welke luchtgroep de filter vervangen moet worden. Door BIM krijgen ze een heel visueel beeld van de situatie.”

Hoe verloopt de samenwerking tussen de verschillende bouwpartners om tot één correct model te komen? Hoe wordt de informatie uitgewisseld?

Joeri: “Er wordt gecoördineerd vanuit ons bouwbedrijf en de BIM-manager. Hij gaat de details en de diameters op voorhand opvragen bij de onderaannemers zoals Alucon, Benetech, Imtech. Die samenwerking verloopt heel vlot, we hebben deze details ook laten inteken op ’t Centrum. Alle buizen en bekabeling zijn ingetekend. Het is natuurlijk altijd een uitdaging om iedereen op tijd zijn tekening te laten afleveren. Er moeten ook heel veel keuzes gemaakt worden: bijvoorbeeld de verlichting. Het was een heel traject om de meest circulaire verlichting te vinden. Eens die keuze gemaakt is, moet die mee ingetekend worden. Deadlines worden hardgemaakt om tijdig aan te leveren om de vooruitgang van de werf te garanderen. Wat de informatie-uitwisseling betreft, iedereen werkt aan hetzelfde bestand dat via een drive wordt geüpdatet. Via mail worden de aanpassingen bevestigd.“